قهوه بدون کافئین با دی کف چیست و معرفی روش اتیل استات

بیشتر افراد قهوه با با خاصیت انرژی‌زایی می‌شناسند و خب دلیل اصلی برای انرژی‌بخش بودن قهوه، وجود کافئین در این خوراکی محبوب است. بنابراین، همه می‌دانیم که قهوه حاوی کافئین است. اما در این میان برخی افراد هستند که به کافئین موجود در قهوه حساسیت دارند و برخی دیگر دوست دارند این نوشیدنی را بنوشند اما کافئین آن زیاد نباشد.

 گزینه‌ای مناسب برای کسانی است که دوست دارند از طعم قهوه لذت ببرند اما در عین حال مایل هستند اثرات جانبی کافئین را در بدن خود کاهش دهند خرید قهوه بدون کافئين است. به همین دلیل، این نوع قهوه انتخابی ایده‌آل و مناسب برای نوشیدن قهوه در ساعات پایانی شب یا جایگزینی ملایم‌تر به جای قهوه صبحگاهی به شمار می‌آید. اما قهوه بدون کافئین چیست و چگونه تهیه می‌شود؟

قهوه بدون کافئین چیست؟

دانه‌های قهوه به طور طبیعی دارای کافئین هستند. هرچند بسیاری از افراد هنگام نوشیدن قهوه به دنبال همین انرژی حاصل از کافئین هستند، اما می‌توان دانه‌ها را به روش‌هایی فرآوری کرد تا بیشترِ این ماده محرک از آن‌ها جدا شود. نتیجه، نوشیدنی‌ای است که در هر ساعتی از روز می‌توان از آن لذت برد. قهوه بدون کافئین از نظر طعم تفاوت چندانی با قهوه معمولی ندارد، اما بخش زیادی از کافئین آن طی فرایند فرآوری گرفته شده است. اما با این حال، مقدار کمی کافئین که حدود سه درصد نسبت به قهوه معمولی است همچنان باقی می‌ماند، زیرا حذف کامل آن ممکن نیست. برای این کار روش‌های گوناگونی وجود دارد که معمولاً با استفاده از آب، حلال‌های آلی یا دی‌اکسید کربن انجام می‌شود.

قهوه بدون کافئین چطور تهیه می‌شود؟

طبق آنچه در مقاله «فواید و مضرات قهوه بدون کافئین یا دیکف» مجله قهوه تلنت عنوان شده، برای تهیه قهوه بدون کافئین، دانه‌های قهوه پیش از رست شدن تحت فرآیندی قرار می‌گیرند که کافئین آن‌ها را کاهش می‌دهد. فرآیند حذف کافئین از قهوه از همان دانه‌های سبز و نارس آغاز می‌شود که پس از برداشت، بافتی سخت و محکم دارند. برای تبدیل آن‌ها به قهوه بدون کافئین، سه روش اصلی به کار می‌رود: روش تماس مستقیم، فرآیند SWISS WATER® و روش طبیعی حذف کافئین. هر سه روش، طبق استانداردهای سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، بیش از ۹۷ درصد کافئین دانه‌ها را به شکل ایمن و مؤثر خارج می‌کنند.

1. در روش تماس مستقیم، دانه‌های سبز ابتدا با بخار گرم می‌شوند تا منافذشان باز و بافتشان نرم شود. سپس حلالی ویژه به دانه‌ها افزوده می‌شود که با مولکول‌های کافئین پیوند برقرار می‌کند و آن‌ها را جدا می‌سازد، در حالی که ترکیبات طعم‌دهنده تقریباً دست‌نخورده باقی می‌مانند. پس از این مرحله، دانه‌ها شسته شده، دوباره بخاردهی می‌شوند و در دمای بالای ۴۰۰ درجه فارنهایت برشته می‌گردند تا هرگونه باقی‌مانده مایع تبخیر شود.
2. فرآیند SWISS WATER® روشی بدون استفاده مستقیم از حلال است. در این شیوه، دانه‌های سبز در آب گرم خیس می‌شوند تا «آب آغشته به طعم» ایجاد شود. این آب از یک فیلتر زغال فعال عبور می‌کند که تنها مولکول‌های کافئین را جذب می‌کند. سپس، دانه‌ها دوباره در همان آب طعم‌دار خیسانده می‌شوند تا مزه‌های اصلی به آن‌ها بازگردد.
3. در روش طبیعی حذف کافئین، دانه‌های سبز پس از خیساندن در آب، در یک مخزن فولادی ضدزنگ قرار می‌گیرند. سپس، در فشار بسیار بالا، دی‌اکسید کربن مایع وارد مخزن می‌شود. این گاز مایع، کافئین را جذب و حل می‌کند، اما مولکول‌های طعم بزرگ‌تر را دست‌نخورده باقی می‌گذارد.

در همه این روش‌ها، یک مرحله مشترک وجود دارد: دانه‌ها پیش از برشته شدن در آب گرم نرم می‌شوند تا خروج کافئین آسان‌تر و طعم اصلی آن‌ها حفظ شود. پس از جداسازی کافئین، برشته‌کاری آغاز می‌شود تا عطر، طعم، بافت و ویژگی‌های دلخواه قهوه بدون کافئین شکل بگیرد و در نهایت، فنجانی خوش‌عطر و خوش‌طعم آماده نوشیدن است.

فرآیند حذف کافئین با اتیل استات چیست؟

یکی از روش‌های نسبتاً جدید و رو به گسترش برای حذف کافئین، فرآیند اتیل استات (Ethyl Acetate) است که به نام «قهوه بدون کافئین نیشکری» یا Sugar Cane Decaf هم شناخته می‌شود.

در این روش، از اتیل استات به‌عنوان حلال برای جدا کردن کافئین از دانه‌های قهوه استفاده می‌شود. این ماده به‌طور طبیعی در مقادیر بسیار اندک در میوه‌ها و گیاهان در حال رسیدن، مانند نیشکر، سیب و توت‌سیاه وجود دارد. وقتی منبع اتیل استات، تخمیر نیشکر باشد، این روش معمولاً با عنوان «حذف کافئین طبیعی» شناخته می‌شود.

اما با این حال، به دلیل هزینه بالای استخراج اتیل استات طبیعی، در بیشتر موارد از نوع سنتتیک آن استفاده می‌شود که از ترکیب الکل اتیلیک و اسید استیک به دست می‌آید. این مواد می‌توانند منشأ طبیعی داشته باشند یا از مشتقات نفتی تولید شوند.

مراحل انجام فرآیند به این صورت است:

1. دانه‌های سبز قهوه ابتدا در آب خیسانده و بخاردهی می‌شوند تا بافت سلولی آن‌ها باز و آماده جذب حلال شود.
2. دانه‌ها در محلول اتیل استات قرار می‌گیرند تا این حلال با جذب کافئین، آن را از دانه جدا کند.
3. در پایان، دانه‌ها شسته، خشک و برای بسته‌بندی آماده می‌شوند.

برخی برندها تنها از روش Swiss Water برای تولید قهوه بدون کافئین استفاده می‌کنند و از فرآیند اتیل استات بهره نمی‌گیرند.در اینجا لازم است بیان کنیم که قهوه اینفیوز شده هم میتواند در این فرآیند قرار گیرد اما نتیجه طعمی ان در حالت سویس واتر نا مشخص است

آیا قهوه بدون کافئین کاملاً عاری از کافئین است؟

قهوه بدون کافئین گزینه‌ای مناسب برای زمانی است که می‌خواهید در هر ساعت از روز، طعم کامل و غنی قهوه را تجربه کنید. در فرآیند حذف کافئین، بیش از ۹۷ درصد آن از دانه‌ها گرفته می‌شود و تنها مقدار اندکی باقی می‌ماند. برای مقایسه، یک فنجان قهوه بدون کافئین به طور متوسط حدود ۲ میلی‌گرم کافئین دارد، در حالی که همین میزان قهوه معمولی نزدیک به ۹۵ میلی‌گرم کافئین دارد. به این ترتیب می‌توانید هر زمان که بخواهید از طعم آشنای قهوه لذت ببرید و تقریباً نگاران مصرف کافئین نباشید.

آیا قهوه بدون کافئین برای سلامتی مفید است؟

پاسخ این پرسش به شرایط و نیاز هر فرد بستگی دارد. اگر دچار اضطراب می‌شوید یا شب‌ها به سختی به خواب می‌روید، جایگزین کردن قهوه معمولی با نوع بدون کافئین می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. همچنین، در دوران بارداری معمولاً توصیه می‌شود مصرف کافئین کاهش پیدا کند و در این شرایط قهوه بدون کافئین گزینه‌ای ایمن‌تر به شمار می‌آید.

اما با این حال، قهوه بدون کافئین معمولاً نسبت به قهوه کافئین‌دار، مقدار کمتری آنتی‌اکسیدان دارد؛ موادی که برای حفظ سلامت بدن نقش مهمی دارند. علاوه بر این، قهوه حاوی کافئین می‌تواند سرعت سوخت‌وساز را بالا برده و فرآیند چربی‌سوزی را تقویت کند؛ مزایایی که با حذف کافئین تا حد زیادی از بین می‌روند.

مزایای نوشیدن قهوه بدون کافئین

قهوه بدون کافئین گزینه‌ای است برای لذت بردن از طعم و عطر قهوه، بدون نگرانی از اثرات محرک کافئین؛ گزینه‌ای که بسته به شرایط جسمی و سبک زندگی، می‌تواند هم مزایا و هم محدودیت‌هایی به همراه داشته باشد. مزایای نوشیدن قهوه بدون کافئین عبارت‌اند از:

۱. کاهش عوارض ناشی از کافئین

اگر به کافئین حساسیت دارید، قهوه بدون کافئین می‌تواند جایگزین مناسبی باشد. این انتخاب، خطر بروز مشکلاتی مانند بی‌خوابی، بی‌قراری، تپش قلب، افزایش فشار خون یا تشدید اضطراب را کاهش می‌دهد.

۲. مناسب برای شرایط خاص جسمی

کافئین خاصیت محرک، اسیدی و ادرارآور دارد و ممکن است باعث سوزش معده، ناراحتی‌های گوارشی یا اختلال در خواب شود. اگر با چنین مشکلاتی روبه‌رو هستید، استفاده از قهوه بدون کافئین می‌تواند اثرات کافئین را به حداقل برساند و همچنان لذت نوشیدن قهوه را حفظ کند.

۳. کمک به کنترل اضطراب

کافئین می‌تواند احساس بی‌قراری و تنش را تشدید کند، به‌ویژه در افرادی که زمینه اضطراب دارند. هرچند قهوه علت اصلی اضطراب نیست، اما در برخی افراد شدت علائم را افزایش می‌دهد. اگر متوجه شده‌اید که پس از نوشیدن قهوه معمولی اضطرابتان بیشتر می‌شود، انتخاب قهوه بدون کافئین می‌تواند کمک‌کننده باشد.

۴. تأثیر بر گوارش و آب بدن

برخی مطالعات نشان می‌دهند قهوه می‌تواند در بعضی افراد باعث تحریک روده و حتی اثرات ملین شود، هرچند این موضوع هنوز به‌طور کامل ثابت نشده است. واکنش هر فرد متفاوت است و بهتر است بر اساس تجربه شخصی خود تصمیم بگیرید.

معایب نوشیدن قهوه بدون کافئین

هرچند قهوه بدون کافئین انتخابی محبوب برای کاهش اثرات کافئین است، اما شیوه‌های فرآوری و برخی تأثیرات احتمالی آن بر سلامت، نکاتی هستند که پیش از انتخاب باید به آن‌ها توجه کرد. و این موضوع میتواند راهنمای خرید قهوه برای شما باشد.

۱. استفاده از مواد شیمیایی در فرآوری

در برخی روش‌های تولید، از متیل کلرای استفاده می‌شود که ماده‌ای است که در برخی حلال‌های صنعتی نیز وجود دارد. قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای این ماده می‌تواند به سیستم عصبی آسیب برساند، هرچند میزان اندک آن در قهوه بی‌خطر تلقی می‌شود. اگر می‌خواهید از این ماده به‌طور کامل دوری کنید، بهتر است به برچسب محصول دقت کنید؛ معمولاً قهوه‌هایی که روش حذف کافئین آن‌ها ذکر نشده با متیل کلراید تهیه می‌شوند.

۲. تأثیر احتمالی بر کلسترول

پژوهش‌ها در مورد اثر قهوه بدون کافئین بر سطح کلسترول نتایج متفاوتی داشته‌اند. برخی مطالعات افزایش کلسترول را گزارش کرده‌اند و برخی دیگر هیچ تغییری نشان نداده‌اند. اگر سطح کلسترول شما بالاست، مشورت با پزشک می‌تواند تصمیم‌گیری را آسان‌تر کند.

این توضیحات صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی دارد و جایگزین توصیه‌های پزشکی نیست. برای تصمیم‌گیری درست، بهتر است نظر یک پزشک یا متخصص تغذیه را جویا شوید.